Hạ viện Mỹ (chủ yếu là các thành viên đảng Dân Chủ) vừa hoàn tất cuộc điều tra đối với nhóm Big Tech; bao gồm Amazon, Apple, Facebook và Google; nói rằng nhóm này nắm quá nhiều quyền lực và cần phải được kiềm chế.
Amazon, Apple, Facebook và Google đã tham gia vào các chiến thuật chống cạnh tranh; theo kiểu độc quyền để phát triển thành bốn trong số những tập đoàn khổng lồ quyền lực nhất thế giới.
Theo các nhà điều tra, những người đã kêu gọi trong một báo cáo được công bố vào ngày 06/10/2020 về những thay đổi sâu rộng đối với luật liên bang; rằng các cơ quan quản lý của chính phủ có thể đưa Thung lũng Silicon hoạt động trở lại. Cuộc điều tra này đã diễn ra trong 16 tháng.
Báo cáo dài gần 450 trang cho thấy 4 “gã khổng lồ” công nghệ này đã dựa vào các phương tiện tiêu cực để củng cố sự thống trị của họ trong lĩnh vực tìm kiếm trên Web; điện thoại thông minh, mạng xã hội và mua sắm. Và trong quy trình này đã trốn tránh các cơ quan quản lý liên bang có nhiệm vụ chính là đảm bảo rằng các công ty không phát triển thành những tập đoàn khổng lồ vô đối như vậy.
Theo đó, các công ty công nghệ lớn; có sức ảnh hưởng buộc phải chia tách thành các công ty công nghệ nhỏ hơn theo từng mảng nhất định; hoặc áp dụng cấu trúc kinh doanh tách biệt về mặt chức năng với công ty mẹ.
Ví dụ: Google phải thoát vốn và tách khỏi Youtube; tương tự, Facebook cũng làm điều tương tự với WhatsApp và Instagram.
Các nhà điều tra của Quốc hội đã quy lỗi cho Facebook và Google đã ăn cắp tiềm năng của các đối thủ cạnh tranh mà không bị trừng phạt; loại bỏ các trang web của đối thủ một cách không đúng cách; buộc công nghệ của họ phải đạt được vị trí quan trọng trong tìm kiếm và quảng cáo.
Trong khi đó, Amazon và Apple đã sử dụng hình thức “sức mạnh độc quyền” của riêng mình; để bảo vệ và phát triển dấu ấn doanh nghiệp của họ. Khi điều hành hai thị trường trực tuyến lớn – trang web mua sắm hàng đầu thế giới , Amazon và một App Store mạnh mẽ, Apple – hai gã khổng lồ công nghệ trong nhiều năm đã đặt ra các quy tắc; về cơ bản là; đặt những người bán cạnh tranh và nhà phát triển phần mềm nhỏ hơn vào thế bất lợi.
Apple, Facebook và Google đã bảo vệ các phương thức kinh doanh của họ trong các tuyên bố; nhằm chào mời sự hấp dẫn phổ biến của họ. Amazon đã phản hồi bằng một bài đăng trên blog không có chữ ký, phồng rộp; gọi cuộc đại tu chống độc quyền được đề xuất bởi các nhà điều tra Hạ viện là “sai sót” và “sai lệch”; cả về bản chất lẫn phạm vi. Công ty cũng bảo vệ các phương thức kinh doanh của mình; lập luận rằng mối quan hệ của họ với người bán bên thứ ba là “đôi bên cùng có lợi”. (Theo Giám đốc điều hành Amazon – Jeff Bezos, tờ The Washington Post.)
Các nhà lập pháp Hạ viện đã bắt tay vào cuộc thăm dò trên phạm vi rộng; đối với ngành công nghệ vào tháng 6 năm 2019, phản ứng trước hàng loạt lời phàn nàn rằng Apple; Amazon, Facebook và Google đã trở nên quá lớn và mạnh mẽ.
Các nhà điều tra làm việc thay mặt cho Hạ nghị sĩ David N. Cicilline (DR.I.); chủ tịch tiểu ban Tư pháp Hạ viện về luật chống độc quyền; thương mại và hành chính; đã sớm thu thập được 1,3 triệu tài liệu và hàng trăm giờ làm chứng công khai và riêng tư. Bao gồm danh sách công khai về 4 giám đốc điều hành của 4 gã khổng lồ công nghệ: Bezos của Amazon; Tim Cook của Apple; Mark Zuckerberg của Facebook và Sundar Pichai của Google.
Với Facebook, cuộc điều tra của Hạ viện tập trung vào việc mua Instagram; một ứng dụng chia sẻ ảnh và WhatsApp, một dịch vụ nhắn tin của gã khổng lồ công nghệ. Facebook từ lâu đã khẳng định rằng những thương vụ mua lại đó; được các cơ quan quản lý liên bang ủng hộ; đã giúp cả hai ứng dụng này phát triển từ những công ty khởi nghiệp non trẻ thành các dịch vụ phổ biến rộng rãi trên toàn cầu. Nhưng hơn 41.000 trang email; bản ghi nhớ và các hồ sơ bí mật khác của một công ty khác; cho thấy Facebook đã tìm cách thâu tóm “các mối đe dọa cạnh tranh để duy trì và mở rộng sự thống trị của mình”.
Mùa hè năm nay, các nhà lập pháp của đảng Dân chủ đã khai quật một loạt các thông tin liên lạc riêng tư; cho thấy các quan chức Facebook đang thảo luận về một “cuộc chiếm đất”; để mua các đối thủ của công ty trước khi họ có thể đưa ra các mối đe dọa đáng kể.
Ngày 06/10/2020, các nhà điều tra quốc hội đã tiết lộ một bản ghi nhớ năm 2018; được chuẩn bị cho Zuckerberg; dường như cho thấy Facebook đã trở nên quan tâm hơn đến sự cạnh tranh từ một công ty con; hơn là các dịch vụ bên ngoài.
Theo báo cáo, một cựu nhân viên cấp cao của Instagram đã nói với các nhà lập pháp rằng; bản ghi nhớ đã hướng dẫn chiến lược của Facebook; nhằm đảm bảo rằng Instagram không bao giờ có thể trở nên lớn hơn; và phổ biến hơn ứng dụng mạng xã hội ban đầu của gã khổng lồ công nghệ. Đối với các nhà điều tra; nó cũng chứng minh rằng việc mua Instagram; về cơ bản, đã “khiến thị trường mạng xã hội đi theo hướng độc quyền và coi sự cạnh tranh trong dòng sản phẩm của chính họ; là đáng kể hơn so với bất kỳ công ty nào khác”.
“Mua lại là một phần của mọi ngành; và chỉ là một cách chúng tôi đổi mới công nghệ mới để mang lại nhiều giá trị hơn cho mọi người”; phát ngôn viên của Facebook, Chris Sgro cho biết trong một tuyên bố. “Instagram và WhatsApp đã đạt đến tầm cao mới của thành công; vì Facebook đã đầu tư hàng tỷ USD vào các mảng kinh doanh đó”.
Nhắm mục tiêu vào Google; Hạ viện xác định rằng gã khổng lồ công nghệ đã khai thác rất nhiều dữ liệu người dùng; để trở thành “một hệ sinh thái gồm các công ty độc quyền đan xen nhau” trong lĩnh vực tìm kiếm; quảng cáo, lập bản đồ, di động; và hơn thế nữa. Sở hữu sản phẩm giúp tăng kết quả tìm kiếm; ngay cả khi chúng kém hơn so với đối thủ cạnh tranh; và đưa ra những kết quả tìm kiếm không công bằng.
Google còn bị cáo buộc âm thầm thu thập nhiều thông tin trái phép; chẳng hạn vị trí người dùng thông qua trình duyệt hoặc thiết bị di động. Công ty cũng được cho là chiếm đoạt nội dung từ bên thứ ba; và một loạt hoạt động phản cạnh tranh khác.
“Kết quả của những chiến thuật này; là Google dường đang ‘hút’ lưu lượng truy cập từ những website khác; đồng thời buộc các công ty phải trả tiền quảng cáo”, báo cáo cho biết. “Không ít công ty đã ví Google là ‘người gác cổng chuyên tống tiền’ họ”.
Theo phát ngôn viên của hãng; công ty đã đổ hàng tỷ USD vào nghiên cứu và xây dựng các sản phẩm miễn phí; như Search, Maps, Gmail… đồng thời khẳng định việc cạnh tranh công bằng.
“Người Mỹ chỉ đơn giản là không muốn Quốc hội phá sản các sản phẩm của Google; hoặc làm tổn hại đến các dịch vụ miễn phí mà họ sử dụng hàng ngày”; phát ngôn viên của Google, Julie Tarallo McAlister cho biết trong một tuyên bố. “Mục tiêu của luật chống độc quyền là bảo vệ người tiêu dùng; chứ không phải giúp đỡ các đối thủ thương mại”.
AMAZON
Các nhà lập pháp cũng nhắm vào mối quan hệ của Amazon với các thương gia bên thứ ba. Gã khổng lồ thương mại điện tử công khai gọi những nhà cung cấp nhỏ hơn này là “đối tác” của mình; nhưng tài liệu nội bộ cho thấy Amazon gọi họ là “đối thủ cạnh tranh nội bộ”. Các nhà lập pháp nói rằng mối quan hệ này “khuyến khích Amazon khai thác quyền truy cập của mình vào dữ liệu; và thông tin của những đơn vị cạnh tranh, cùng với các hành vi phản cạnh tranh khác”. Việc kiểm soát các đơn vị bán lẻ này giúp công ty khai thác được thông tin của đối thủ cạnh tranh; và đây được xem là hành vi cạnh tranh không lành mạnh.
Các nhà điều tra cho biết họ đã nghe từ các đơn vị hợp tác rằng; Amazon đã sử dụng chiến thuật “mạnh tay” trong các cuộc đàm phán.
Ví dụ, các nhà xuất bản sách cho biết công ty đã trả đũa bằng cách loại bỏ nút “mua” trên sản phẩm của họ; hoặc cho thấy sách của họ đã hết hàng.
Một số câu chuyện hoàn toàn trái ngược với những nhận xét mà Amazon đưa ra cho Hạ viện tại phiên điều trần đầu cuộc điều tra; khi tổng cố vấn của Amazon nói với Quốc hội rằng; công ty không sử dụng “dữ liệu người bán cá nhân trực tiếp để cạnh tranh”. Nhiều tháng sau, các báo cáo truyền thông mâu thuẫn với tuyên bố đó; tiết lộ rằng công ty đã sử dụng dữ liệu của các đối thủ để phát triển các sản phẩm cạnh tranh.
Phát ngôn viên Amazon phủ nhận vấn đề; đồng thời cho rằng “Suy nghĩ sai lầm này có thể sẽ buộc hàng triệu nhà bán lẻ độc lập rời khỏi các cửa hàng trực tuyến; tước đi của họ một trong những cách tiếp cận khách hàng nhanh nhất; và có lợi nhất hiện nay”; “Người tiêu dùng sẽ có ít lựa chọn hơn và phải mua hàng với giá cao hơn”.
APPLE
Với Apple, các nhà điều tra của Quốc hội tập trung vào App Store của họ; cách chính thức duy nhất để tải ứng dụng trên iPhone và iPad của công ty. Apple từ lâu đã phải đối mặt với những lời chỉ trích; vì các quy tắc áp dụng cho các ứng dụng xuất hiện trong cổng thông tin này; và các khoản phí mà hãng này đôi khi trích từ những người cung cấp đăng ký. Epic Games, nhà sản xuất trò chơi điện tử nổi tiếng Fortnite; đã kiện Apple về các chính sách như vậy.
Báo cáo của Hạ viện liên tục đổ lỗi cho Apple; vì đã tích lũy “quyền lực gác cổng” chống cạnh tranh đối với phần mềm xuất hiện trên thiết bị di động.
Nó chỉ ra bằng chứng cho thấy gã khổng lồ iPhone đôi khi đã sao chép các tính năng từ các dịch vụ đối thủ phổ biến hoặc đổi mới. Trong một ví dụ, Phillip Shoemaker; một cựu giám đốc đánh giá của App Store; đã nói với các trợ lý của Hạ viện về một trường hợp trong đó Apple từ chối một ứng dụng để sạc không dây; mặc dù nó không vi phạm nguyên tắc của công ty; sau đó “chiếm đoạt tính năng của ứng dụng bị từ chối cho các dịch vụ của riêng mình”; trong báo cáo viết.
Phát ngôn viên của Apple, Fred Sainz cho biết; công ty kịch liệt không đồng ý với kết luận của các nhà lập pháp; và nhấn mạnh rằng các chính sách của họ; bao gồm cả việc cắt giảm đăng ký từ một số nhà phát triển, là công bằng. Apple trước đây đã cho biết họ không ăn cắp dữ liệu ứng dụng của các công ty khác; để tạo ra các sản phẩm của riêng mình. “Chúng tôi không trả đũa hoặc bắt nạt mọi người”, CEO Apple, Cook cho biết tại một phiên điều trần quốc hội vào tháng Bảy. “Nó phản đối mạnh mẽ văn hóa công ty của chúng tôi.”
Báo cáo khuyến nghị một cuộc đại tu đáng kể đối với các quyền chống độc quyền của chính phủ liên bang, bao gồm cả việc biến những công ty như Amazon, Apple, Facebook và Google trở nên bất hợp pháp khi đưa các sản phẩm của chính họ lên thị trường trực tuyến. Các thay đổi được đề xuất khác sẽ trao quyền cho người tiêu dùng khởi kiện và cung cấp các công cụ pháp lý mới cho Bộ Tư pháp hoặc FTC để ngăn chặn các vụ sáp nhập công nghệ trong tương lai.